We zouden bijna zeggen dat het een echte kerstster is, maar dat is de kerstroos (Helleborus orientalis of Helleboris niger) eigenlijk juist niet. Want de enige echte kerstster (Poinsettia of Euphorbia pulcherrima) is een kamerplant. De kerstróós schittert buiten in de volle grond en in potten op het terras of balkon. Midden in de winter bloeit hij eindeloos door! Bovendien is de kerstroos het hele jaar door mooi, want deze sterke vaste plant heeft prachtig leerachtig groen blad. En dan krijgt 'ie ook nog eens heel decoratieve zaaddozen.
Kerstrozen in alle soorten en maten
- In ons tuincentrum in Zeist vind je kerstrozen die nu al bloeien, zoals de wit bloeiende 'Christmas Carol', maar er zijn ook soorten die in december-januari beginnen te bloeien en doorbloeien tot in april. De Helleborus niger wordt ook wel 'nieskruid' genoemd. Een beetje akelige naam, maar dat komt omdat ze vroeger de gedroogde wortels en bladeren van de plant gebruikten voor het maken van nieskruid; een surrogaat snuiftabak. Dus geen zorgen, want je gaat er niet van niezen!
- De Helleborus foetidus heeft echter bloemen die niet zo lekker ruiken (alleen wanneer je ze aanraakt) en noemen we daarom 'stinkend nieskruid.' Dit is wel een plaatje om te zien, met diep ingesneden bladeren, een wat losse en hogere groeiwijze en tuilen van klokvormige, geelgroene bloemen die in december-januari ontluiken.
- De Helleborus niger bloeit met schotelvormige, witte bloemen met een geelgroen hart. De bloemen kunnen verkleuren naar geelgroen of rozerood. De Helleborus orientalis kan bloemen in een heel veel kleuren hebben, van wit en oudroze tot dieppaars en met gekleurde stippeltjes. Er zijn kerstrozen met dubbele bloemen, met heel diep donkergroen blad en wat lichter groen blad, compact blijvende soorten en soorten die wat groter en losser uitgroeien. Allemaal even mooi!
Standplaats en verzorging van de Helleborus
Kerstrozen komen oorspronkelijk voor in Europese berggebieden, zoals de Alpen, Apennijnen en Karpaten. Ze zijn daarom winterhard en houden van goed waterdoorlatende en kalkrijke grond. Plant ze niet aan de voet van naaldbomen, omdat de naalden de zuurgraad van de grond verhogen. Hellebores houden van (half)schaduw, vooral in de zomer. Ze doen het uitstekend in potten, waarin ze jaren meegaan. Je kunt er ook voor kiezen ze na de bloei in de tuin te planten. Geef ze in het voorjaar een beetje kalk. Knip lelijk geworden blad en blad met vlekken (van de bladvlekkenziekte) gewoon af. Dan verschijnen er al snel weer frisse jonge bladeren. En meer hoef je niet te doen.
Combinatietips
De Helleborus is een prachtige tuinplant om te combineren met andere planten. In de tuin staat een kerstroos heel mooi in een wintergroen tapijt van maagdenpalm of schoenlappersplant en in combinatie met bloeiende sneeuwklokjes, wintercyclamen, bosanemonen, kievitsbloemen en longkruid. Je kunt trouwens nu, zolang het niet vriest, ook nog bloembollen planten om van te genieten in het vroege voorjaar! Bezoek met het voorjaar in de bol meteen onze kerstshow.
De kerstroos is een echte kerstster. Maar eigenlijk ook weer niet. Hoe dat zit? Je ontdekt het hier!