Of je nu een ouderwetse moestuin, een trendy vierkante-meterbak of alleen potten met kruiden wilt, je kunt nu al aan de slag om te zorgen voor een goede start van het moestuinseizoen. Dan geniet je straks van je eigen groenten en kruiden. Voordelig, verser dan vers, gezond en lekker! En, niet te vergeten: het zaaien, kweken en oogsten is natuurlijk ook heel leuk om te doen. Al of niet met de kinderen.
Het prille begin: kies een zonnige plek
Voor een optimale oogst creëer je eerst de best mogelijke omstandigheden voor je groenten en kruiden.
- De meeste groenten en kruiden hebben veel zon nodig. Zet je bak, pot(ten) of plantgoed daarom bij voorkeur op de meest zonnige plek die je kunt vinden of vrij kunt maken. Vooral mediterrane kruiden, zoals rozemarijn, lavendel en tijm, maar ook tomaten, courgettes, aubergines, pompoenen, paprika's en pepers houden enorm van zon en warmte.
- Er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen. Geschikte gewassen voor halfschaduw (zo'n 4 uur zon per dag) zijn:
- bieslook
- bieten
- bonen
- erwten
- kervel
- kolen
- lavas (de maggiplant)
- munt
- peterselie
- raapsteeltjes
- radijsjes
- rapen
- rucola
- selderij
- spinazie
- spruiten
- wortel
Zorg er bij het kiezen van de plek van je moestuin of -bak ook voor dat je er goed bij kunt bij de verzorging ervan en om eruit te kunnen oogsten. Daarvoor zijn verhoogde bakken ideaal. Verstop de moestuin of moestuinbak ook niet ergens achterin de tuin of achter een heg, want 'uit het oog is uit het hart'. Voordat je het weet zijn de rapen gaar en de preien en kolen doorgeschoten. Of opgevreten door slakken en andere ellendige beestjes. En als je tijdens het koken of barbecueën nog snel een ingrediënt nodig hebt is het ook handig de groenten en kruiden in de buurt te hebben.
Grond: water en bemesting
Je gewassen hebben water nodig, maar willen niet verdrinken. Zorg er dus voor dat overtollig regenwater uit de bak of pot(ten) weg kan lopen. En geef water bij aanhoudende droogte en aan alles wat je vers in de grond stopt (zaden én plantjes).
Goede, luchtige grond helpt ook om verdrinking te voorkomen. Je kunt kiezen voor speciale moestuingrond, of maak zelf een mengsel van tuinaarde met wat compost en zand. Veel planten, dus ook groenten en kruiden, doen het beter als je ze af en toe bemest met biologische mest of compost. Het ene gewas heeft meer nodig dan het andere. Lavendel redt zich zonder mest (en zelfs zonder water), maar tomaten moet je bijvoorbeeld regelmatig 'voeden'. Laat je hierover informeren in ons tuincentrum in Zeist en lees de etiketten op de verkrijgbare meststoffen en -producten zorgvuldig.
Wat zaaien of planten en wat niet?
Je kunt vanaf eind februari al beginnen met het voorzaaien van groenten en kruiden in de vensterbank, een kas of onder een kweektunnel van plastic of folie. Daarbij kies je natuurlijk voor wat jij lekker vindt. Maar sommige eetbare gewassen kun je beter als 'pootgoed' (kleine plantjes) aanschaffen en planten dan ze zelf te zaaien. Dat geldt bijvoorbeeld voor peterselie en bieslook. Deze kruiden doen er namelijk erg lang over om te ontkiemen en te groeien. Verder is het slim om te kijken of groenten en kruiden niet te veel ruimte gaan innemen, te veel onderhoud vragen of relatief weinig eetbaars opbrengen.
Tot slot: Denk ook aan (eetbare) bloemen voor in of bij je moestuin of moestuinbak! Veel ervan trekken bijen en hommels aan, terwijl Oost-Indische kers rupsen en luizen bij je andere planten weglokt en goudsbloemen en Afrikaantjes mieren, witte vliegen en aaltjes op afstand houden.
